Numune elemanı, sondaj sırasında kuyudan çıkarılan sondaj çamuru (drilling mud) ve kayaç parçalarından (cuttings) sürekli numuneler alarak, bu numuneleri analiz eden ve kayıt altına alan teknik personeldir. Amacı, kuyudan delinen formasyonlar (kayaç katmanları) hakkında gerçek zamanlı veri toplamak ve bu verileri yorumlayarak sondaj ekibine ve jeologlara kritik bilgiler sağlamaktır.

Başlıca Görev ve Sorumlulukları:

1. Numune Toplama ve Hazırlama:

• Belirli aralıklarla (genellikle her 10 metre veya 30 feet'te bir) "kırıntı" (cuttings) numuneleri toplar.

• Sondaj çamurunu süzer ve içindeki kayaç parçalarını ayırır.

• Bu numuneleri temizler, kurutur ve etiketleyerek analiz için hazır hale getirir.

2. İlk Analiz ve Tanımlama:

• Mikroskop altında kırıntıları inceler.

• Kayaç türünü (kumtaşı, kireçtaşı, şeyl vb.) tanımlar.

• Kayaçların gözeneklilik, fosil içeriği ve mineralojik yapısı gibi özelliklerini değerlendirir.

• Sondaj çamurundaki hidrokarbon (petrol ve gaz) emarelerini tespit eder. Bu, en önemli görevlerinden biridir.

3. Gaz Ölçüm ve İzleme:

• Sondaj çamurundan çıkan gazları (metan, etan, propan vb.) sürekli olarak izleyen gaz dedektörlerinin (gas chromatograph) çıktılarını takip eder ve yorumlar.

• "Gaz kesintisi" gibi anormal artışları hemen sondaj mühendisine ve jeologa bildirir. Bu, bir petrol/gaz rezervuarına girildiğinin veya tehlikeli bir gaz sızıntısının olduğunun erken uyarısıdır.

4. Veri Kaydı ve Raporlama:

• Tüm bu bulguları "Sondaj Günlüğü" veya "Kuyu Kesiti" adı verilen özel loglara kaydeder.

• Sondaj hızı, çamur özellikleri gibi diğer operasyonel verileri de loglara işler.

• Bu loglar, yeraltının jeolojik haritasını çıkarmak için temel oluşturur.

5. Güvenlik ve Erken Uyarı:

• Delinen formasyondan aniden kuyuya girebilecek basınçlı su, gaz veya tuzlu suyun (kick) erken belirtilerini (çamur seviyesi değişiklikleri, gaz artışı) tespit ederek sondaj ekibini uyarır. Bu, patlama (blowout) gibi çok ciddi kazaların önlenmesinde hayati bir rol oynar.